Leiderschap in een wereld van AI en Blockchain

Kunstmatige intelligentie, blockchain, het Internet of Things en Augmented Reality (AR) geven ons uitdagingen in de huidige manier van denken en doen. Het biedt daarmee kansen in het totaal herdefiniëren van processen en bedrijfsmodellen. Dit vraagt om leiderschap waarbij de uitdaging ligt in het enerzijds kunnen begrijpen van de ontwikkeling van de technologieën en de wijze waarmee we strategisch de kracht hiervan kunnen benutten, en anderzijds om teams en de organisatie hierin mee te nemen. Zonder deze combinatie geen succes. Wat vraagt dit van het leiderschap en hoe kunnen leiders zich in deze dynamische omgeving succesvol zijn. Een mindset van een leven lang leren is hierbij essentieel met de notie van 3 kernverantwoordelijkheden:

1. Technische expertise linken aan een strategische koers
2. Teams ondersteunen bij het toepassen van technologische innovaties.
3. Strategische keuzes maken voor innovatieve ontwikkelingen vanuit duurzame organisatiedoelstellingen

De oude standaard:

Traditioneel werd een IT-leider vaak gezien als een technische specialist, iemand die zich primair bezighield met het beheer van IT-infrastructuur en het waarborgen van de stabiliteit van systemen. De focus lag op operationele efficiëntie, risicobeheer, en het implementeren van technologische oplossingen om de interne bedrijfsprocessen te ondersteunen. Deze traditionele IT-leider werd vaak gezien als de "beheerder" van IT, met weinig directe invloed op strategische besluitvorming binnen het bedrijf.

Traditionele IT-leider: Voorbeeld en Kenmerken

Voorbeeld: Stel je voor dat Jan, de CIO van een groot productiebedrijf, verantwoordelijk is voor de stabiliteit van de IT-systemen. Hij is gefocust op het up-to-date houden van de IT-infrastructuur, zoals servers en netwerken, en zorgt ervoor dat de e-mailsystemen, ERP-software en beveiligingsprotocollen vlekkeloos functioneren. Jan's successen worden gemeten op basis van minimale downtime en efficiënte kostenbeheersing. Innovatie is bijzaak, en Jan is voornamelijk bezig met de "back-office" processen. Hij heeft een klein, sterk gestructureerd team dat zich richt op technische problemen en IT-support.

Kenmerken van de traditionele IT-leider:

• Technische focus: Sterke nadruk op systeembeheer, beveiliging en infrastructuur.
• Operationeel gericht: Werkt vooral aan het draaiend houden van de bestaande systemen.
• Risicobeheer: Vermijdt fouten en storingen, minimaliseert risico’s en garandeert stabiliteit.
• Afstand tot de business: Wordt vaak gezien als een ondersteunende rol zonder directe betrokkenheid bij strategische beslissingen.
• Statisch leiderschap: Leidinggeven aan vaste teams met een hiërarchische structuur en beperkte focus op innovatie.

De nieuwe standaard

De nieuwe generatie IT-leiders wordt echter niet alleen meer gezien als technische experts, maar als strategische leiders die actief bijdragen aan innovatie en groei van het bedrijf. Ze zetten technologieën zoals AI, Augmented Reality (AR), en cloud computing in om nieuwe businessmodellen te creëren, processen te optimaliseren en klantbelevingen te transformeren. Ze begrijpen dat IT niet alleen een ondersteunende functie is, maar een kernmotor voor concurrentievoordeel.

Nieuwe IT-leider:

Voorbeeld: Sophie is de nieuwe CTO van een retailbedrijf. In plaats van zich alleen te richten op het beheren van IT-systemen, leidt zij de digitale transformatie van het bedrijf. Ze gebruikt AI om klantdata te analyseren en personaliseerde koopervaringen te bieden, terwijl AR wordt ingezet om virtuele paskamers te creëren waarmee klanten vanuit huis kleding kunnen passen. Door AI-gebaseerde chatbots en machine learning toe te voegen, heeft ze een nieuw bedrijfsmodel ontwikkeld dat niet alleen de online verkoop verhoogt, maar ook een omnichannel-ervaring creëert waarbij de fysieke en digitale winkels naadloos in elkaar overlopen. Sophie werkt nauw samen met de business leaders, helpt hen data-gedreven beslissingen te nemen en leidt een flexibel en multidisciplinair team dat constant inspeelt op nieuwe technologische trends.

Kenmerken van de nieuwe IT-leider:

• Strategische focus: Maakt gebruik van technologie om bedrijfsinnovatie te stimuleren en nieuwe markten te openen.
• Innovatiegericht: Zet AI, AR en andere opkomende technologieën in om nieuwe bedrijfsmodellen en klantinteracties te creëren.
• Data-gedreven besluitvorming: Gebruikt data en geavanceerde analytics om bedrijfsprocessen te optimaliseren en te vernieuwen.
• Agile leiderschap: Werkt in cross-functionele, flexibele teams die snel kunnen reageren op veranderingen in de markt.
• Klantgericht: Begrijpt dat technologie een belangrijke rol speelt in het verbeteren van de klantervaring en klantrelaties.

De verschuiving van de traditionele naar de nieuwe IT-leider benadrukt het belang van technologie als een katalysator voor innovatie en groei, in plaats van een puur ondersteunende functie. De moderne IT-leider moet technologie kunnen vertalen naar zakelijke duurzame waarde en ervoor zorgen dat het bedrijf concurrerend blijft in een snel veranderende, digitaal gedreven wereld.

Sterktes van de nieuwe IT-leider vanuit 360 data:

Uit onderzoek van Zenger Folkman (2022) blijkt dat IT-leiders vaak worden beoordeeld op hun technische vaardigheden, maar dat de sterkste leiders bovenal beschikken over uitstekende “people skills.” In hun onderzoek, waarbij duizenden leiders uit de IT-sector zijn geëvalueerd, kwam naar voren dat de best presterende IT-leiders bovengemiddelde scores behaalden in vaardigheden als:

• Communicatie: IT-leiders met uitzonderlijke communicatievaardigheden kregen hogere beoordelingen van zowel hun teams als hun directe leidinggevenden. Sterke communicatieve leiderschapscapaciteiten zijn een belangrijke factor in het versterken van teammoraal en samenwerking, een essentieel onderdeel van productief werken binnen IT-teams.
• Probleemoplossend vermogen en strategisch denken: De meest effectieve IT-leiders scoren hoog op strategisch denken en probleemoplossend vermogen. Ze combineren analytisch denken met creativiteit, wat resulteert in innovatieve oplossingen die niet alleen de IT-afdeling maar het gehele bedrijf vooruithelpen.
• Empathie en vertrouwen: Een ander belangrijk kenmerk van de sterkste IT-leiders is hun vermogen om empathie te tonen en een omgeving van vertrouwen te creëren. Volgens Zenger Folkman versterkt dit de betrokkenheid en motivatie binnen teams, wat op zijn beurt leidt tot hogere prestaties en innovatie.

Concluderend

Naast technische expertise, is het profiel van de nieuwe IT-leider een strategische innovator die nieuwe businessmodellen weet te ontwikkelen om de organisatie een boost te geven in haar hernieuwde strategische positie waarbij duurzame groei het doel is. Vaardigheden zoals communicatie, strategisch denken en empathie geven de leider de kracht. “Leadership in Sustainability” is de nieuwe motor voor de IT-sector.

Sta jij aan het roer van technologische transformatie binnen jouw organisatie? De MBA-module Leadership Making a Difference helpt IT-leiders zoals jij om niet alleen technische innovaties te benutten, maar ook de strategische koers uit te zetten en je teams mee te nemen in deze snel veranderende wereld. Leer hoe je als leider AI, blockchain, en andere opkomende technologieën strategisch kunt inzetten, terwijl je je leiderschapsvaardigheden versterkt om je organisatie duurzaam te laten groeien. Zet vandaag de volgende stap in jouw leiderschapsontwikkeling en blijf voorop lopen in de technologische revolutie.