Hoe zorgen we voor duurzame kwaliteitsverbetering van ons onderwijs? Veel scholen worstelen met deze vraag.
Jaar in, jaar uit worden nieuwe interventies ingezet, maar resultaten op de lange termijn behouden blijft een uitdaging. Zonder een goed systeem voor duurzame borging is kwaliteit een terugkerend vraagstuk. Duurzame kwaliteitsverbetering van het onderwijs van vandaag vraagt daarom om een aanpak voor morgen. Een aanpak die de school en stichting zo weet te veranderen dat zij zelf die kwaliteit op de lange termijn weten te realiseren en behouden.
Al meer dan dertien jaar ontwikkelt Academica een veranderaanpak voor scholen en stichtingen om duurzame schoolontwikkeling te realiseren. Op basis van internationaal onderzoek in verschillende disciplines is een veranderaanpak ontwikkeld die scholen en stichtingen in staat stelt zelfstandig in ontwikkeling te komen en te blijven. Het resultaat is de High Performing Schools (HPS)-veranderaanpak. Maar hoe hebben deze scholen en stichtingen zich zo ontwikkeld? En wat hebben zij in de praktijk weten te realiseren dat ervoor zorgt dat elke unieke school en stichting continu en duurzaam leert en verbetert op alle lagen en met alle professionals?
Door middel van de HPS-veranderaanpak maken scholen en stichtingen in de loop van meerdere jaren een fundamentele verandering op basis van acht hefbomen. Deze hefbomen blijken het grootste en meest duurzame effect te hebben op de kwaliteit van de school. HPS is namelijk geen recept, maar een set aan parallelle ontwikkelingen die leiden tot een integrale verandering. Daarnaast is HPS ook geen schoolconcept waar je op uitkomt, maar een blijvende staat van verbetering voor beter onderwijs voor alle leerlingen.
Boek in ontwikkeling
In het nieuwe, aankomende boek bundelt Academica meer dan dertien jaar aan kennis, ervaringen en inzichten over duurzame schoolontwikkeling, de High Performing Schools-veranderaanpak en leidinggeven aan een continu lerende organisatie. Doorheen het boek geven (inter)nationale onderwijsexperts een unieke blik op wat zij essentieel vinden voor duurzame schoolontwikkeling. Daarnaast delen tientallen bestuurders, schoolleiders, kwaliteitscoördinatoren en leraren van High Performing Scholen en stichtingen hun belangrijkste lessen en praktijkinzichten uit hun eigen reis naar duurzame schoolontwikkeling.
Een boek voor elke onderwijsleider en -professional die op zoek is naar kennis en handvatten om duurzame schoolontwikkeling in de eigen school en stichting te bereiken en te behouden.
Een inkijkje in het boek
Graag geven wij alvast een inkijkje in de inhoud van het aankomende boek. De inhoud is ingedeeld in drie delen.
Deel 1 - De High Performing Schools veranderaanpak
Waar komt High Performing Schools (HPS) vandaan? En hoe is de veranderaanpak ontwikkeld en effectiviteit onderzocht? In het eerste deel gaan we in op het ontstaan en de ontwikkeling van de HPS-veranderaanpak, met een overzicht van de opkomst en groei daarvan in Nederland in de afgelopen dertien jaar. Daarnaast worden de theoretische achtergronden op basis van internationaal onderzoek naar effectieve schoolontwikkeling uiteengezet.
Maar hoe realiseer je als school en/of stichting duurzame schoolontwikkeling? Dertien jaar werken met scholen en stichtingen laat zien dat daar geen standaard recept of schoolconcept voor is. Echter is en langdurig verandertraject nodig op een aantal fundamentele aspecten van de school en stichting. In dit deel bespreken we daarvoor de voorwaarden en hoe de acht hefbomen van High Performing Schools ingezet kunnen worden als katalysator voor duurzame school- en stichtingsontwikkeling. We gaan in op de HPS-methodiek van geplande verbeterprocessen, ondersteund door externe veranderkracht, en laten zien hoe parallel en integraal veranderen bijdragen aan de duurzame impact van HPS. Daarnaast gaan we in op het belang van visie, professionalisering en leiderschap in het veranderproces en hoe een HPS-verandertraject op iedere school vorm kan krijgen.
Deel 2 - De hefbomen van de High Performing Schools aanpak
In het tweede deel van het boek zullen we ingaan om de acht hefbomen van HPS. Elke hefboom blijkt individueel een krachtige manier om een ontwikkeling op gang te brengen. Wanneer de hefbomen echter parallel ontwikkeld worden en 'op spanning gebracht' worden, blijkt dat schoolontwikkeling op de lange termijn duurzaam wordt. Het effect van deze hefbomen is dan dat de school en stichting in staat is blijvend de onderwijskwaliteit te ontwikkelen.
De hefbomen zijn als volgt:
- Werken vanuit een normatief visiekader. Een organisatiebrede visie die de gemeenschappelijke kijk vastlegt op onder andere leren, gedrag, didactiek, curriculum, professionaliteit en verandering.
- Herpositionering en herwaarding van het vak van de leraar. Organisatieontwikkeling met als ontwerpprincipe 'de leraar centraal'.
- Garanties organiseren voor rechtvaardig en inclusief onderwijs. Synchronisatie van de lerende school met lerende leraren en lerende leerlingen.
- Democratiseren van besluitvormingsprocessen. Op school- en stichtingsniveau door een onderwijskundig geleide governance.
- Continue professionalisering. Professioneel leren in gefaciliteerde leerkringen van leraren, kwaliteitscoördinatoren, leerteamvoorzitters en directeuren.
- Effectieve leiderschapsontwikkeling. Leiderschap ontwikkelen op alle niveaus van de organisatie.
- Een hoge mate van ouder- en ketenpartnerbetrokkenheid. Duidelijke afbakening van verantwoordelijkheden met een home-school agreement.
- Bestuurlijke samenwerking met andere stichtingen. Ontwikkelen van een gezamenlijk kwaliteitslabel goed onderwijs.
Deel 3 – De praktijk van High Performing Schools en Stichtingen
In het derde en laatste deel delen tientallen directeuren, bestuurders, leraren en kwaliteitscoördinatoren hun ervaringen in het duurzaam ontwikkelen van hun eigen scholen en stichtingen. Ieder voorbeeld is geschreven vanuit een andere context: van grote stichtingen die al acht jaar werken aan duurzame schoolontwikkeling, tot kleine scholen die net gestart zijn. Van bestuurder tot leraar. Van leerteam tot KC-platform. En van speciaal onderwijs tot een Montessorischool. In dit laatste deel brengen we deze inzichten samen zodat elke onderwijsleider- en professional geholpen wordt bij de start en verandering naar duurzame schoolontwikkeling in de eigen onderwijsorganisatie.
Een greep uit de bijdragen van (inter)nationale experts
- Doug Lemouv – Wereldberoemd auteur van Teach Like a Champion en expert op het gebied van effectief lesgeven.
- Tom Bennet - Oprichter en directeur van ResearchED, schrijver van ‘Regie in de klas’ en expert op het gebied gedrag(scultuur) in de school.
- Margareth de Wit – Bestuurder van Academica UoaS en expert op het gebied van effectief leiderschap.
- Orhan Agirdag - Professor in de pedagogische wetenschappen en gespecialiseerd in diversiteit en inclusie in de school en klas.
- Greg Ashman - Onderzoeker en expert op het gebied van instructie-effectiviteit.
- Christine Rubie Davies – Professor of education en expert of het gebied van lesgeven met hoge verwachtingen.
- Carl Hendrick - Professor van evidence informed leren en lesgeven. Expert op het gebied van duurzame professionele ontwikkeling.
- Jim Heal – Onderzoeker en expert op het gebied van leren en lesgeven.
- Didi Grifioen – Lector Higher Education, Research and Innovation en expert op het gebied van professionaliteit.
- Laurence Guérin – Dean en expert op het gebied van (wereld)burgerschaponderwijs en ontwikkelen van een academische cultuur in de school.
- Piet van der Ploeg - Lector en expert op het gebied van pedagogiek en ethiek.
- Mirte van den Berg – Opleidingsmanager High Performing Schools en expert op het gebied van het ontwikkelen van professionele leergemeenschappen.
- Martin Robinson – Internationaal gerenommeerd curriculumexpert.
- Peter de Vries – expert op het gebied van ouderbetrokkenheid.
Praktijkverhalen uit verschillende scholen en stichtingen
- Stichting OPOR Tiel over bestuurlijke governance en stichting brede duurzame schoolontwikkeling.
- Berg en Bos school (Stichting leerplein055) over de opmaat naar een kennisrijk curriculum.
- Sylvia Veltmaat (Stichting Flores) over duurzaam organisatieleren organiseren met en tussen scholen.
- De Wateringe (Stichting Edumare) over meer kansen met een kennisrijk curriculum.
- De Schatgraaf (Stichting Flores) over hoe je een kennisrijk curriculum in lijn brengt met didactiek en toetsing.
- Stichting Primo Schiedam over de noodzaak van een bestuurlijk kwaliteitsnetwerk.
- Stichting Kinderstad over hoe de kennis en kunde van het organiseren van kwaliteitscoördinatoren in een stichtingsbreed KC-platform.
- Mandy van Wijngaarden (Curtevenneschool) over het worden en zijn van een KC'er in een High Performing school.
- De Bijlmerhorst (Stichting Zonova) over kansrijk onderwijs realiseren als school.
- Marjan van den Haak over de rol van onderwijsbestuurder bij een HPS transitie.
- Judith van Biemen (Bestuur Stichting Progresso NL) over de voorwaarden voor het wel of niet slagen van een HPS-traject.
- Kindcentrum Montessori (stichting SCIO) over duurzame schoolontwikkeling in een Montessorischool.
- CBS de Wegwijzer (stichting Tjongerwerven) over de wording van een High Performing School.
- De Willibrordschool en basisschool Blink! (Stichting Wijs!) over het samen duurzaam borgen van onderwijskwaliteit als school en stichting.
- SBO de Wissel (OPO-R) over het meenemen van een team naar High Performing als leidende coalitie.
- Justin Vliegenthart (stichting Kinderstad) over het belang van leiderschap in het werken aan kansengelijkheid in een High Performing School.
- SBO de Windroos (Stichting Edumare) over duurzame schoolontwikkeling in een SBO school.
- Marcel Janssen (Koninklijke Visio) over duurzame schoolontwikkeling in onderwijs voor slechtziende en blinde mensen.
