De rol van de KC’er in het veranderende onderwijs

Welke rol heeft de kwaliteitscoördinator (KC’er) op het gebied van inclusief onderwijs en het streven naar hoge verwachtingen van de leerlingen?

Op dinsdag 19 november gaven we tijdens de Dag van de KC’er 2024 antwoord op deze en veel meer vragen. Hierdoor komen we tot inzichten om het onderwijs in Nederland op een effectieve en inclusieve manier in te richten. Honderden KC’ers kwamen op deze dag met vol enthousiasme en een honger naar meer kennis, naar het Gooiland in Hilversum, om zich onder te laten dompelen in een rijk aanbod aan kennis en expertise op het gebied van effectief en impactvol onderwijs voor iedere leerling.  En nog gerichter: welke rol de KC’er speelt om dit doel te realiseren. Hier stond hen een programma, tot het uiterste gevuld met de nieuwste inzichten en inspiratie voor de verbetering van de onderwijskwaliteit, te wachten.

Rond 10 uur ging de Dag van de KC’er officieel van start. Nadat iedereen een plek in de grote theaterzaal had bemachtigd en welkom werd geheten door dagvoorzitter Anna-Sophie de Lugt, begon direct de eerste presentatie. Pim Pollen, bestuurder bij Academica, opende het programma met een presentatie over de veranderende rol van de kwaliteitscoördinator. Hier verdiepte hij zich in de drie rollen die de KC’er in de school uitoefent, namelijk die van leercoördinator, zorgregisseur en trendanalist, en op welke manier deze hedendaags invulling krijgen. Want wat houdt dit in voor de rol van de KC’er in de school en hoe gaat dit veranderen de komende jaren? En wat is daarvoor nodig? Ook besprak hij de professionele ontwikkeling die de kwaliteitscoördinator ondergaat om echt impact te maken.

Onderzoek naar wat echt werkt, speelt een belangrijke rol in de realisatie van deze professionele ontwikkelingsrol. Dit sluit goed aan op het thema van de opvolgende presentatie, gegeven door Sonja Broerse, research manager bij Academica. In haar presentatie beargumenteerde zij dat onderwijs vanuit hoge verwachtingen voor alle leerlingen, essentieel is voor inclusief onderwijs. Tevens liet Sonja zien welke rol de KC’er hierin speelt, vanuit de veranderende rol die zij nu bekleed. Vanuit het Research@school-programma toonde zij op basis van onderzoek de impact aan die de KC’er kon maken ten voordele van dit proces.

Links: Pim Pollen geeft zijn presentatie over de veranderende rol van de kwaliteitscoördinator.
Rechts: luchtfoto van publiek.

Impact voor het onderwijs

Na een korte pauze gaf dr. Theo Bakker zijn presentatie over het voorspellen van de schoolprestaties van leerlingen door middel van data. Als lector in learning technology, kon hij op basis van onderzoek aantonen hoe effectief de data in het voorspellen zijn. En misschien nog wel belangrijker: welke impact dit heeft op de leerkansen en welke gevolgen dit heeft op voor de overgang naar het voortgezet onderwijs. Tijdens de presentatie bleef het publiek geëngageerd luisteren naar de resultaten die Theo’s lectoraat hadden gevonden. 

Vervolgens was de ochtend voorbij en was het publiek na zoveel kennis vergaart te hebben, toe aan iets luchtigers. Dit jaar vonden er tijdens de Dag van de KC’er niet een, maar twee uitreikingen plaats. Ten eerste maakten we de KC’er van het Jaar bekend. Vooraf aan de Dag van de KC’er konden collega’s hun kwaliteitscoördinator opgeven, waarna onze vakkundige jury bepaalde wie er met de titel vandoor gaat. Uiteindelijk stak er een KC'er boven de rest uit en kreeg Marleen Regtop de titel in ontvangst, uit handen van haar voorganger Deborah van Zetten. Van harte gefeliciteerd Marleen en ga door met je impactvolle werk! En vlak voor de lunch keken we naar het beste leesvoer. Voor het eerst dit jaar kon het beste onderwijsboek de titel ‘Boek met Impact voor het Onderwijs’ bemachtigen. De vakkundige jury beoordeelde de ingezonden boeken op basis van verschillende factoren. Hieronder vielen de praktische toepasbaarheid van de informatie, de leesbaarheid en toegankelijkheid voor de doelgroep, het didactische concept en of het boek tot denken aanzet. Na een lastig besluit werd uiteindelijk de titel bemachtigd door Wijze lessen: 12 bouwstenen voor effectieve didactiek. Ook proficiat aan de auteurs van het boek.

Links: dr. Theo Bakker tijdens zijn presentatie. Rechts: uitreiking KC'er van het Jaar.

Uitbouwen van kennis

Nadat iedereen nieuwe energie had gekregen van de lunch, verspreidden de bezoekers zich door de vele zalen die het Gooiland rijk is. Hier namen zij deel aan de kennissessies, gegeven door professionals in hun vakgebied. Iedereen kon vooraf aangeven waar zij meer kennis en kunde voor op wilden bouwen, waardoor zij echt impactvol aan het werk kunnen gaan. Ieder onderwerp had te maken met inclusief en kwalitatief onderwijs, gezien vanuit een ander perspectief. Hier gaven de sprekers onder andere antwoord op vragen als:

• Hoe kunnen KC’er en directie samenwerken om inclusief onderwijs voor iedere leerlingen te realiseren?
• Welke toegevoegde waarde heeft een KC-platform ter verbetering van de onderwijskwaliteit?
• Hoe kan artificial intelligence (AI) op een kwalitatieve manier bijdragen aan het verbeteren van de leerresultaten?
• Welke bijdragen leveren betrokken ouders aan de prestaties van de leerlingen en hoe kun je dit promoten?
• Hoe pas je de lessen aan voor leerlingen met een gediagnosticeerde leerstoornis?
• Welke rol vervult de KC’er bij de ontwikkeling van kennisrijker taalonderwijs?
• Hoe kun je de ‘Gouden Driehoek’ inzetten om de schoolontwikkeling te borgen binnen het hele team?
• Wat is er nodig om het rekenonderwijs toegankelijk te maken voor iedere leerling?
• Hoe kun je leerlingen laten profiteren van hun meertalige achtergrond?
• Hoe werk je evidence based aan het verbeteren van de leerresultaten op jouw school?

In twee rondes konden de bezoekers gebruikmaken van deze uitgelezen kans om op een impactvolle manier antwoord te krijgen op de vragen waar zij op school tegenaan lopen. Naast een inspirerende presentatie van de expert, was er ruimte om directe vragen te stellen die voor extra verheldering konden zorgen.

Voorbeelden van kennissessies.

Tot slot keerde iedereen terug naar de theaterzaal, waar de slotpresentatie van de dag werd gegeven. Niemand minder dan Piet van der Ploeg, bekend van onder andere zijn scherpe blogs omtrent onderwijsethiek en pedagogiek, sneed hier de complexiteit van inclusief onderwijs aan. Want inclusiviteit is lastiger te implementeren dan wordt gedacht. Zo kaartte hij aan dat inclusief onderwijs niet altijd inclusief is voor iedere leerling en dat je hier daarom voorzichtig mee om moet gaan. Thuiszittende kinderen behoren tot exclusie en het verkeerd inzetten van inclusief onderwijs levert differentiatie op. Zijn belangrijkste boodschap: inclusie is op haar best gewoon gedegen onderwijs.

Na deze belangrijke boodschap sloot dagvoorzitter Anna-Sophie de Lugt de Dag van de KC’er af en kon het aanwezige publiek, onder genot van een afsluitende borrel, de opgeleverde kennis verwerken en bespreken hoe deze inhoud vanaf nu ingezet kan worden op hun school.

Links: foto publiek. Rechts: Piet van der Ploeg tijdens zijn presentatie.

Op weg naar professionele ontwikkeling

Als Academica kijken wij terug op een geslaagde Dag van de KC’er en hopen wij alle bezoekers geïnspireerd te hebben om de inclusiviteit van het onderwijs op hun school effectief op te pakken. Wij danken iedereen die aanwezig was en zien jullie graag terug op 28 oktober tijdens de Dag van de KC’er 2025. Blijf ons volgen om op de hoogte te blijven.