Doelgericht trainen

Iedereen kan alles leren, maar daarvoor moet er wel doelbewust getraind worden. En voordat je daar aan toe bent, moet je doelgericht aan de slag. Maar wat houden die termen in? En wat is ervoor nodig?

Doelgericht trainen

Doelgericht trainen heeft vier cruciale kenmerken: het heeft duidelijk omschreven, specifieke doelen (1); het is geconcentreerd (2); het vraagt om feedback (3) en het eist dat we uit onze comfortzone komen (4).

Doelgericht training gaat om het zetten van grote stappen naar een langtermijndoel. De focus ligt daarbij op het verbeteren van de taak en het halen van een doel. Voor het behalen van het doel is feedback nodig. Er moet worden verteld of mensen goed met hun taak bezig zijn of niet en wát zij dan anders kunnen doen. Met deze wetenschap kan op de verbeterpunten ingespeeld worden en wordt het doel eerder bereikt. Hierdoor kan de lat steeds hoger gelegd worden om beter te presteren; hierdoor zullen barrières doorbroken worden.  

Wanneer er een positieve respons is op deze methode is, is het makkelijker om gemotiveerd te blijven. Maar het is niet altijd leuk en makkelijk om nieuwe doelen te bereiken. Daarbij moet je meer doen dan hard werken, omdat er vaak dingen over het hoofd worden gezien en er tegen blokkades wordt aangelopen. De beste manier om dit te omzeilen is om met een leraar of coach te werken. Iemand die weet welke obstakels er zijn, deze herkent en de lerende kan helpen om deze obstakels te overwinnen. 

Doelbewust trainen

Doelbewust trainen gaat nog verder dan doelgericht trainen. Bij doelbewust trainen onderscheiden de studenten zich van de beginners, omdat de vaardigheid al goed is ontwikkeld. Vanwege die sterke basis, wordt eerst vastgesteld welke vaardigheden studenten moeten leren om te verbeteren. Op basis daarvan worden er trainingsactiviteiten opgezet door een leraar, speciaal voor de student, zodat hij of zij zich specifieke vaardigheden eigen kan maken. Om de training zo effectief mogelijk te maken dienen de volgende aspecten verwerkt te worden.

Hoe meer aspecten in de training verwerkt zijn, hoe effectiever de training is: 

• Doelbewuste training vindt plaats buiten de comfortzone en vereist dat iemand de lat steeds een stukje hoger legt. 
• Doelbewuste training gaat uit van duidelijk gedefinieerde doelstellingen en draait om het verbeteren van een bepaald aspect van het doel.  
• Doelbewuste training is ook echt doelbewust. Iemand moet er moet de volledige concentratie en inspanning bij zijn. 
• Feedback en aanpassing van de training zijn van essentieel belang bij doelbewust trainen. Het is belangrijk om te kijken wat excellente presteerders anders doen, om de betere prestatie te kunnen verklaren.  
• Doelbewuste training leidt tot de ontwikkeling van effectieve mentale voorstellingen. Dit zijn plaatjes in je hoofd, waarmee je een voorstelling maakt van het eindresultaat. Het verbeteren van prestaties gaat samen met het verbeteren van mentale voorstellingen. 

• Doelbewuste training betekent bijna altijd het verwerven van nieuwe vaardigheden of het corrigeren van eerder verworven vaardigheden door specifieke aspecten te verbeteren.  

Leraar is essentieel

Om de training zo effectief mogelijk te maken is het belangrijk om samen te werken met een leraar. Wie zonder leraar traint, moet vertrouwen op de eigen mentale voorstelling om zijn prestatie te beoordelen en te kijken wat er beter kan. Dit is veel minder efficiënt. Een goede leraar zoeken is dus van groot belang om succes te boeken.  

Doelbewuste training profiteert van het natuurlijke aanpassingsvermogen van het menselijk brein en het menselijk lichaam om nieuwe vaardigheden te ontwikkelen. De meeste vaardigheden komen tot stand door gedetailleerde mentale voorstellingen, waarmee we situaties beter kunnen analyseren en adequater kunnen reageren.  

Hieruit is te concluderen dat doelbewuste training dé manier is om nieuwe vaardigheden te vergroten. Door doelbewust te trainen en hier voldoende tijd in te steken, kan alles geleerd worden. Aangeboren talent maakt hiermee plaats voor kansen, de invloed van motivatie en inspanning.  

Wil je meer weten of doelgericht en doelbewust trainen? Raadpleeg het boek Piek: hoe gewone mensen buitengewoon kunnen presteren van Anders Ericsson. 

Bronnenlijst

• Epstein, D. (2014). The Sports Gene: Inside the Science of Extraordinary Athletic Performance. Portfolio.
• Ericsson, K. A., Krampe, R. T. & Tesch-Römer, C. (1993). The role of deliberate practice in the acquisition of expert performance. Psychological Review, 100(3), 363–406. https://doi.org/10.1037/0033-295x.100.3.363
• Ericsson, K. A., Pool, R. & Sýkora, C. (2017). Piek: hoe gewone mensen buitengewoon kunnen presteren. Spectrum.
• Hearst, E. & Knott, J. (2013). Blindfold Chess: History, Psychology, Techniques, Champions, World Records, and Important Games (Reprint). McFarland.
• Maguire, E. A., Gadian, D. G., Johnsrude, I. S., Good, C. D., Ashburner, J., Frackowiak, R. S. J. & Frith, C. D. (2000). Navigation-related structural change in the hippocampi of taxi drivers. Proceedings of the National Academy of Sciences, 97(8), 4398–4403. https://doi.org/10.1073/pnas.070039597
• Martin, P. R. & Fernberger, S. W. (1929). Improvement in Memory Span. The American Journal of Psychology, 41(1), 91. https://doi.org/10.2307/1415112